دولت کانادا و همچنین گروه دیده بان حقوق بشر، به شدت نسبت به انتصاب سعید مرتضوی، برای تحقیق درباره کسانی که در ناآرامی های پس از انتخابات ایران بازداشت شده اند ابراز نگرانی کرده اند.
لارنس کانون، وزیر خارجه کانادا، که کشورش قبلا با شدیدترین لحن خشونت های 12 روز اخیر در ایران را محکوم کرده است گفت که او "عمیقا نگران" سپرده شدن این مسئولیت به سعید مرتضوی، دادستان عمومی و انقلاب تهران، است.
گروه "دیده بان حقوق بشر" نیز با وارد کردن این اتهام که سعید مرتضوی در گذشته در "شکنجه و گرفتن اعتراف اجباری" از زندانیان دست داشته است، گفت انتصاب وی "نشان می دهد که مقام ها خود را برای طرح اتهامات ساختگی علیه مخالفان آماده می کنند."
سارا لی ویتسون مدیر بخش خاور میانه و آفریقای شمالی این گروه گفت: "سپردن نقش اصلی در سرکوب (مخالفان) در تهران به سعید مرتضوی باید زنگ خطر را برای همه کسانی که با سابقه او آشنا هستند به صدا در آورد."
کانادا قبلا سعید مرتضوی را مسئول مرگ زهرا کاظمی، عکاس ایرانی-کانادایی که در سال 2003 در بازداشت درگذشت، دانسته است.
آقای کانون در بیانیه ای گفت: "ما عمیقا نگران گزارش هایی هستیم که می گوید مسئولیت تحقیق درباره رهبران اصلاح طلب و مقام های حزبی بازداشت شده در ایران به سعید مرتضوی سپرده شده است."
وی افزود: "آقای مرتضوی در چندین مورد، به خصوص بازداشت و قتل زهرا کاظمی خبرنگار کانادایی، بی اعتنایی خود به حقوق بشر و آزادی های بنیادی را ثابت کرده است."
آقای کانون گفت که تحقیقات داخلی ایران تایید کرده بود که سعید مرتضوی دستور بازداشت "غیرقانونی" زهرا کاظمی را داده بود و اینکه "با جعل مدارک، دخالت خود را در پرونده او پنهان کرد."
خانم کاظمی در ژوئن 2003 زمانی که 54 سال داشت درحال عکس گرفتن از تظاهراتی در خارج از زندان اوین دستگیر شد. وی در جریان بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفت و دو هفته پس از بازداشت در اثر خونریزی مغزی درگذشت. پرونده وی روابط ایران و کانادا را به شدت تیره کرد.
از زمان آغاز بحران انتخابات ایران، دستگاه های حکومتی اقدام به بازداشت و حبس صدها نفر از جمله چهره های مخالف و معترضان در خیابان ها کرده اند.
برخی گزارش ها حاکیست که شماری از خانواده های بازداشتی ها هر روز برابر دادگاه انقلاب تهران که به اتهامات امنیتی رسیدگی می کند جمع می شوند تا درباره عزیزان خود اطلاعات کسب کنند.
رسانه های دولتی شمار بازداشتی ها را حدود 460 نفر اعلام کرده اند اما گروه "دیده بان حقوق بشر" در نیویورک می گوید که احتمالا هزاران نفر در سراسر ایران دستگیر شده اند.
"کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران" که در نیویورک مستقر است نیز فهرست اسامی بیش از 200 نفر از بازداشتی هایی را که موفق به شناسایی هویت آنها شده منتشر کرده است.
دولت ایران پنهان نکرده است که با برخی از بازداشتی ها به شدت برخورد خواهد کرد.
روز چهارشنبه از ابراهیم رئیسی، معاون قوه قضاییه، نقل قول شد که "با کسانی که در حوادث اخیر بازداشت شدند طوری برخورد خواهد شد که درس عبرت بگیرند."
وی گفت که یک دادگاه ویژه برای رسیدگی به پرونده این افراد تشکیل شده است و افزود: "باید با آشوبگران طوری برخورد کرد که سرمشق دیگران باشد و قوه قضاییه چنین خواهد کرد.
